Οι εξελίξεις στην Κριμαία και οι σχέσεις Ρωσίας - Δύσης

Λίγες μέρες μετά το δημοψήφισμα στην Κριμαία και την επιλογή των κατοίκων της να ενωθούν με την Ρωσία,τόσο η Δύση όσο και η Ρωσία ετοιμάζουν τις επόμενες κινήσεις τους μέσα σε μια «ψυχροπολεμική» ατμόσφαιρα.

Από την επόμενη μέρα κιόλας του δημοψηφίσματος η ρωσική Κάτω Βουλή (Δούμα) άρχισε να παίρνει όλες τις δυνατές νομικές πρωτοβουλίες για να προετοιμάσει την ένταξη της χερσονήσου στην Ρωσία, ενώ ο ρωσόφιλος πρωθυπουργός της Κριμαίας έστειλε αντιπροσωπεία στην Μόσχα για να συμμετέχει στην όλη διαδικασία. Η Ρωσία όμως δεν έμεινε εκεί αλλά προχώρησε ακόμα πιο πέρα, ξεκαθαρίζοντας ότι θα προστατέψει και τους ρωσόφωνους κατοίκους της Αν. Ουκρανίας (περιοχή στην οποία είναι συγκεντρωμένη το σύνολο της βαριάς βιομηχανίας της χώρας και έχει πρόσβαση στην θάλασσα) αν εκτεθούν σε οποιαδήποτε μορφή κινδύνου. Η ένταξη της Κριμαίας ολοκληρώθηκε και τυπικά με μια φαντασμαγορική τελετή στο Κρεμλίνο, μέσα σε μια έξαρση πατριωτισμού και με τον Ρώσο Πρόεδρο να υπογράφει την επιστροφή της χερσονήσου στην «Μητέρα-Ρωσία».

Και ενώ οι κάτοικοι της Κριμαίας πανηγύριζαν για την έκβαση του δημοψηφίσματος οι ΗΠΑ και η ΕΕ συντόνισαν τις επόμενες κινήσεις τους που θα οδηγούσαν στην επιβολή κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας, κάτι που ξεκαθάρισε ο αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον ρώσο ομόλογο του. Η ΕΕ από την άλλη -και κυρίως η Γερμανία- αν και συμπλέουν με τις ΗΠΑ μέχρι στιγμής, προτιμάει να βρεθεί μια διπλωματική λύση καθώς συνδέεται με εμπορικούς δεσμούς με την Ρωσία ύψους 300 δις δολαρίων περίπου,ενώ έχει και στο πίσω μέρος του μυαλού της την υψηλή ενεργειακή της εξάρτηση από την Ρωσία.

Ο τελευταίος κρίκος αυτής της αλυσίδας είναι η φιλοδυτική κυβέρνηση του Κιέβου. Δείχνει ανήμπορη μέχρι στιγμής να ελέγξει την κατάσταση αλλά υπερασπίζεται σθεναρά την «παράνομη» όπως την χαρακτηρίζει κατοχή της Κριμαίας από τις ρωσικές δυνάμεις. Παρά τους όποιους επικοινωνιακούς λεονταρισμούς στους οποίους επιδίδεται, γνωρίζει ότι δύσκολα μπορεί να να «περάσει το δικό της», εξαιτίας της ρωσικής υπεροπλίας και την ενδεδειγμένη αμηχανία της Δύσης να συνδράμει στρατιωτικά και η οποία απλά περιορίζεται στην μελλοντική οικονομική ενίσχυση του Κιέβου.

Μία «γεωπολιτική» ματιά

Η περιοχή της Μαύρης Θάλασσας,της οποίας η χερσόνησος της Κριμαίας αποτελεί σημαντικό κομμάτι, συγκαταλέγεται ανάμεσα στις περιοχές ύψιστης προτεραιότητας στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. Αποτελεί κομβικό σημείο και σημαντικό διάδρομο διέλευσης ενεργειακών πόρων ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία, την Κασπία και την Μέση Ανατολή. Οι χώρες της Μαύρης Θάλασσας χαρακτηρίζονται από ανομοιογένεια στο εσωτερικό τους τόσο σε εθνοτική όσο και σε θρησκευτική σύνθεση. Αυτό έχει ως αποτελεσμα να οδηγεί τις δυνάμεις με την μεγαλύτερη επιρροή να ανταγωνίζονται μεταξύ τους, με στόχο την ηγεμονία. Παράλληλα, είναι μια περιοχή με ανεπίλυτες εθνοτικές συγκρούσεις (π.χ. Ναγκόρνο-Καραμπάχ) και με κράτη τα οποία δεν είναι διεθνώς αναγνωρισμένα,όπως η Αμπχαζία και η Μολδαβική Δημοκρατία της Υπερδνειστερείας.

Με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης και την δημιουργία ενός νέου χάρτη, η Ρωσία προσπαθεί να επεκτείνει την επιρροή της πάλι στην περιοχή της Μαύρης Θάλασσας. H πτώση του Γιανουκόβιτς αποτέλεσε για αυτήν μεγάλη ήττα. Έτσι, δεν έχει άλλη επιλογή απο το να προστατέψει τα συμφέροντα της στην περιοχή, κάτι το οποίο φαίνεται να πετυχαίνει χάρη στην σθεναρή στάση που κρατάει στο όλο ζήτημα. Η Ρωσία εκλαμβάνει την Ουκρανία ως μέρος της «γεωστρατηγικής αυλής» της και δεν θα κάνει πίσω σε οποιαδήποτε ενέργεια της Δύσης η οποία θα στοχεύει στην μείωση της δύναμης στην περιοχή. Μην ξεχνάμε επίσης πως στην Σεβαστούπολη της Κριμαίας υπάρχει ο ναύσταθμος όπου αγκυροβολεί ο Ρωσικός Στόλος της Μαύρης Θάλασσας, μέσω του οποίου εξασφαλίζεται η παρουσία της Ρωσίας στον Εύξεινο Πόντο και κατ’ επέκταση στη Μεσόγειο Θάλασσα. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς πως η συγκεκριμένη σύγκρουση δεν περιορίζεται απλά στα γεωγραφικά όρια της Ουκρανίας αλλά επεκτείνεται και στην ευρύτερη περιοχή στην προσπάθεια των ισχυρότερων κρατών να αποκτήσουν την ηγεμονία και στις περιφερειακές περιοχές γύρω από το επίκεντρο της κρίσης.

Με λίγα λόγια, η σημασία που έχει η Ουκρανία για την Ρωσία είναι τέτοια που δεν της επιτρέπεται να κάνει καμία υποχώρηση. Οι σχέσεις με την Δύση θα επηρεαστούν αρνητικά αλλά μέχρι στιγμής ο Βλάντιμιρ Πούτιν δεν φαίνεται να πτοείται. Η διεθνής αυτή κρίση μπορεί να συνοψιστεί σε μία φράση του Zbignew Βrzezinski: «H Ρωσία χωρίς την Ουκρανία είναι ένα τίποτα. Με την Ουκρανία όμως είναι μια αυτοκρατορία».

Πηγή: anexartiti.gr