σχετικά άρθρα
|
02.06.2010 04:21
Φουντώνει το παζάρι για ενέργεια και αγωγούς Θανάσης ΑυγερινόςΟι μπίζνες του Κρεμλίνου με την Άγκυρα και το καμπανάκι για τον πετρελαιαγωγό Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη
Εξαιρετικά, αν όχι θεαματικά, κρίνονται από τη ρωσική διπλωματία τα αποτελέσματα της επίσκεψης του προέδρου Ντμίτρι Μεντβιέντεφ στην Τουρκία, αν και δεν λείπουν οι εκτιμήσεις που υπογραμμίζουν ότι το «παζάρι» γύρω από τα ενεργειακά ζητήματα δεν έχει ακόμη κριθεί οριστικά και θα οξυνθεί προς τα τέλη της χρονιάς. Την ίδια στιγμή, η Μόσχα φαίνεται πως στέλνει την τελευταία προειδοποίησή της προς τη Βουλγαρία και δευτερευόντως την Ελλάδα ότι ο πετρελαιαγωγός Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη είτε δεν θα υλοποιηθεί είτε θα ενταχθεί σε ευρύτερο διεθνή όμιλο, ο οποίος θα συνδιαχειρίζεται και τον ιταλο-τουρκο-ρωσικό αγωγό Σαμψούντα – Τσεϊχάν.
Οι συμφωνίες «17 συμφωνίες και συμβόλαια για 25 δις δολάρια δεν είναι και μικρή σοδειά», λένε στο Κρεμλίνο, υπογραμμίζοντας ότι «ο πυρηνικός σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Ακουγιού εξελίσσεται πλέον σε ένα από τα πιο ηχηρά διμερή σχέδια». Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον του για την πορεία της δύσκολης, όπως ομολογείται, συμφωνίας εξέφρασε και ο πρωθυπουργός Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος ήταν ωσεί παρών στις διαβουλεύσεις της Άγκυρας διά του πρώτου αντιπροέδρου της κυβέρνησης Ίγκορ Σέτσιν. «Είναι ένα άλμα που επιδιώκαμε εδώ και καιρό, καθώς δεν πρόκειται απλώς για την πρώτη κατασκευή ενός σταθμού σε ξένη χώρα έπειτα από πολλά χρόνια, αλλά και για τον πλειοψηφικό έλεγχο του έργου και της επιχείρησης, καθώς στα χέρια της ρωσικής ΑτομΣτρόι Έξπορτ, που θα επενδύσει περί τα 20 δις δολάρια, θα μείνει τουλάχιστον το 51% μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής και για πάντα», σύμφωνα με τον πρώην πρωθυπουργό και νυν επικεφαλής του ρωσικού οργανισμού ατομικής ενέργειας ΡοσΆτομ Σεργκέι Κιριένκο. Όπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος Ίγκορ Σέτσιν στη συνεδρίαση του ρωσικού υπουργικού συμβουλίου, η κατασκευή θα ολοκληρωθεί σε 7 χρόνια και θα απαιτηθούν περί τα 20 χρόνια αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την τουρκική κυβέρνηση για να καταστεί το έργο κερδοφόρο. «Πρόκειται για μια ακόμη ένδειξη της μακράς πνοής των ρωσοτουρκικών οικονομικών σχεδίων», εκτιμούν καλά ενημερωμένες ρωσικές κυβερνητικές πηγές, που θεωρούν φυσιολογικό το «σκληρό παζάρι» και τυχόν καθυστερήσεις που εντοπίζει ο Τύπος και Ρώσοι αναλυτές. Οι περισσότερες αμφιβολίες δημιουργήθηκαν από την απουσία οποιασδήποτε συμφωνίας για την προώθηση της υλοποίησης του αγωγού φυσικού αερίου South Stream κατά τη διάρκεια της επίσκεψης. Για τους περισσότερους αναλυτές πρόκειται για επιβεβαίωση του γεγονότος ότι οι συζητήσεις προχωρούν με πολλές δυσκολίες, αλλά και ότι ενδεχομένως το Κρεμλίνο να κάνει δεύτερες σκέψεις από το φόβο ότι μπαίνουν «πολλά ρωσικά αβγά στο ίδιο τουρκικό καλάθι». Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο Σέτσιν, η τουρκική πλευρά επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον της και την πρόθεσή της να επιτρέψει την υποθαλάσσια διέλευση του ρωσικών συμφερόντων αγωγού από τα χωρικά της ύδατα στη Μαύρη Θάλασσα, όμως όλες οι σχετικές συμφωνίες και προπαντός η άδεια έναρξης κατασκευής του έργου θα έχουν συνομολογηθεί και χορηγηθεί περί το Νοέμβριο. «Πρόκειται για σκληρές μπίζνες, τίποτε το προσωπικό», λένε οι πιο αισιόδοξοι, ωστόσο ο επικεφαλής του ιδρύματος Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας Κονσταντίν Σίμονοφ εκτιμά ότι η Τουρκία «αρχίζει να φέρεται σαν χώρα-διαμετακομιστής και να προσπαθεί να απομυζήσει όλους τους χυμούς τόσο από τη ρωσική, όσο και από την ευρωπαϊκή πλευρά, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματά της». Αυτός είναι κατά το γνωστό εμπειρογνώμονα και ο λόγος που η Μόσχα δεν παραχώρησε στην Άγκυρα την επιδιωκόμενη έκπτωση στην τιμή του φυσικού αερίου και μοιάζει να βρίσκεται σε δίλημμα, καθώς η φιλορωσική ηγεσία της Ουκρανίας προσφέρει πλέον εναλλακτικές λύσεις. Παραμένει άγνωστο ποιες θα είναι οι τελικές αποφάσεις των ενεργειακών εγκεφάλων της Μόσχας, ωστόσο είναι αδιαμφισβήτητο ότι η διέλευση του South Stream από τα τουρκικά παράλια αυξάνει τη διαδρομή και ακριβαίνει το τελικό κόστος του έργου, για το οποίο θα μπορούσε υπό προϋποθέσεις να επιλεγεί και η διέλευση από τις ουκρανικές ακτές. Σε κάθε περίπτωση, η σκέψη αυτή είναι ένα ακόμη ισχυρό επιχείρημα στις παρατεινόμενες ρωσοτουρκικές διαπραγματεύσεις, στις οποίες, κατ’ άλλους αναλυτές, το Κρεμλίνο θέτει και το στόχο να αρνηθεί η Τουρκία κάθε συμμετοχή στο δυτικών συμφερόντων σχέδιο του αγωγού Nabucco για τη μεταφορά φυσικού αερίου από τη λεκάνη της Κεντρικής Ασίας στην Ευρώπη.
Οι αγωγοί Στην προσπάθειά της να κάμψει την προσήλωση της Άγκυρας στον Nabucco, η Μόσχα φαίνεται διατεθειμένη να παραχωρήσει όλο και περισσότερα ανταλλάγματα στην τουρκική πλευρά, όπως η απόφαση για ρωσική συμμετοχή στην κατασκευή του πετρελαιαγωγού Σαμψούντα – Τσεϊχάν και μάλιστα με άμεση επένδυση ύψους 3 δις δολαρίων. Παρά την πολύχρονη άρνησή της ακόμη και να συζητήσει τη συμμετοχή στον ιταλοτουρκικό αγωγό, η ρωσική κυβέρνηση αναδιπλώθηκε μπροστά στην επιμονή της Βουλγαρίας να κωλυσιεργεί στην προώθηση του Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη. Το Κρεμλίνο πλέον αντιμετωπίζει θετικά την ιδέα του Σαμψούντα – Τσεϊχάν και προσκαλεί μάλιστα ενεργά όχι μόνο ρωσικές, αλλά και καζάχικες εταιρείες να συμμετάσχουν με τις απαραίτητες ποσότητες πετρελαίου για την πλήρωσή του. Χτυπώντας ίσως για τελευταία φορά το καμπανάκι και θέλοντας προφανώς να τηρηθούν τα στοιχειώδη προσχήματα, το ρωσικό υπουργείο Ενέργειας ξεκαθάρισε ότι η Μόσχα αναμένει την οριστική βουλγαρική τοποθέτηση επί του θέματος και εξετάζει πλέον την ύπαρξη του Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη μόνο στο πλαίσιο διεθνούς κονσόρτσιουμ και μιας ενιαίας εταιρείας, που θα διαχειρίζεται τα προς εξαγωγή από τον Εύξεινο Πόντο φορτία πετρελαίου σε στενή συνεργασία και συνυπολογισμό των δυνατοτήτων που επιτρέπει η όλο και πιο προβληματική διέλευση των Στενών Βοσπόρου – Δαρδανελλίων. Σύμφωνα με τον Ρώσο υπουργό Ενέργειας Σεργκέι Σματκό, η υλοποίηση του σχεδίου Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη «έχει ουσιαστικά διακοπεί» και, στο βαθμό που η Βουλγαρία «επιδείξει ετοιμότητα και πρακτικά βήματα προς την υλοποίηση του έργου», τότε η Ρωσία θα προτείνει να συζητηθεί το σχέδιό της για τη συνένωση και συνδιαχείριση των δύο γειτονικών αγωγών. Όπως αποκάλυψε μάλιστα ο κ. Σματκό, «παρόμοια σχέδια υπήρχαν εξαρχής, όμως προς το παρόν δεν υπάρχει τίποτε που θα μπορούσαμε να ενοποιήσουμε». Απαισιόδοξοι για τον Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη ακούγονται και Ρώσοι ειδικοί, που έχουν αφιερώσει πολύ από τον επαγγελματικό τους χρόνο τα τελευταία χρόνια στην υπόθεσή του, εκτιμώντας ότι «οι παλινωδίες των Βούλγαρων ίσως αποδειχθούν μια βολική διέξοδος και για την ελληνική και για τη ρωσική πλευρά, στις οποίες πολλαπλασιάστηκαν τελευταία οι επιφυλάξεις για την υλοποίηση του έργου». Η διαρκής αναβάθμιση των ρωσοτουρκικών σχέσεων, όπως απέδειξε και η συμφωνία για αμοιβαία κατάργηση των θεωρήσεων εισόδου για επισκέψεις πολιτών διάρκειας έως και ενός μηνός, και η αδυναμία της ελληνικής πλευράς να υποστηρίξει προς το παρόν έστω ένα διμερές ελληνορωσικό έργο «στρατηγικής σημασίας», είναι αναπόφευκτο ότι έχει ήδη και θα έχει ακόμη πιο ορατές συνέπειες στις όλο και πιο «παγωμένες» σχέσεις Μόσχας – Αθήνας.
short link:
|
Ποια είναι η γνώμη σας;