14.02.2010 19:27
Οι εποχές έχουν αναμφισβήτητα αλλάξει και οι μετασοβιετικές ελίτ μαζί με τους λαούς τους έχουν τραβήξει το δικό τους ανεξάρτητο δρόμο μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ενωσης. Ομως δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η νίκη του φιλορώσου υποψηφίου Βίκτωρ Γιανουκόβιτς στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Ουκρανίας, σηματοδοτεί την επιστροφή της πιο μεγάλης μετά τη Ρωσία πρώην σοβιετικής Δημοκρατίας στην επιρροή της μαμάς-Μόσχας.
Γιανουκόβιτς και ΤιμοσένκοΗ «πορτοκαλί επανάσταση» του φθινοπώρου 2004 -καθοδηγούμενη ή όχι έξωθεν- πέτυχε το σκοπό της να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία των συνεργαζομένων με τη Μόσχα ηγετών, παρά την προσωπική εμπλοκή του Βλαντίμιρ Πούτιν υπέρ Γιανουκόβιτς στην τότε εκλογική διαδικασία. Για το Κρεμλίνο ήταν μία από τις μεγαλύτερες διπλωματικές ήττες και μία ανώμαλη προσγείωση σε εποχές φρενήρους ανόδου.
Αλλαγή διαχείρισης
Η ρωσική ηγεσία φαίνεται, όμως, πως διδάχθηκε από τα λάθη της και έκτοτε ακολούθησε έναντι της γείτονος και πλέον συγγενούς -μαζί με τη Λευκορωσία- χώρας μια πολιτική πιεστικής ουδετερότητας, που ταλαντευόταν μεταξύ «μητρικής» αγκάλης για τον παραπλανημένο, λαό και «πατρικής» αυστηρότητας προς τους φιλοδυτικούς ουκρανούς πολιτικούς.
Η «πορτοκαλί συμμαχία» δεν έχανε ούτε μέρα στην προσπάθεια να ενισχύσει τη λεγόμενη «ουκρανική εθνική ταυτότητα», πάντοτε σε εριστική αντιπαράθεση με το ρωσικό «μεγάλο αδελφό». Οι εκκλήσεις για σοβαρότητα και πραγματιστική αποτίμηση των σχέσεων με τη Ρωσία έμοιαζε «φωνή από το παρελθόν», με αποτέλεσμα οι ρωσο-ουκρανικές κόντρες για τη διέλευση του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη να γίνουν κανόνας.
Η κρίση κορυφώθηκε το καλοκαίρι του 2008, όταν ουκρανοί πιλότοι πολέμησαν στο πλευρό των γεωργιανών δυνάμεων εναντίον του ρωσικού στρατού στη Νότιο Οσετία. Ηταν η πρώτη φορά που Ουκρανοί έπειτα από δεκαετίες ύψωναν όπλο εναντίον Ρώσων, γεγονός που οδήγησε σε «πάγωμα» των διπλωματικών σχέσεων
Μόσχας-Κιέβου.
Το Κρεμλίνο απέσυρε τον πρεσβευτή του, που επέστρεψε μόνο μετά τον πρώτο γύρο της 17ης Ιανουαρίου και τη συντριβή του προέδρου Γιούσενκο με το σχεδόν εξευτελιστικό 5,45%. Εκείνος απάντησε όπως μπορούσε: ανακηρύσσοντας εθνικό ήρωα τον ουκρανό εθνικιστή Στέπαν Μπαντέρα, συνεργάτη των ναζί και εγκληματία πολέμου, κατά το Ιδρυμα Βίζενταλ.
Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση η πολιτισμένη Δύση θα είχε φρυάξει από το αίσχος και το ιδιότυπο κράμα εθνικισμού και λαϊκισμού στην ουκρανική ηγεσία. Δεν συμβαίνουν όμως αυτά όταν το «πακέτο» των συμφερόντων που «παίζονται» είναι τόσο μεγάλο σε μια ανερχόμενη αγορά 65 εκατομμυρίων καταναλωτών.
Το τελικό αποτέλεσμα της περασμένης Κυριακής, που δίνει στο φιλορώσο Γιανουκόβιτς το 48,95 %, με προπύργιο της επιρροής του την Ανατολή και το Νότο της χώρας, όπου συγκέντρωσε ποσοστά 70, 80, έως και 90 % και το εντυπωσιακό 45,47 % στη Γιούλια Τιμοσένκο, με αντιστοίχως ακραία ποσοστά στη Δύση και το κέντρο της χώρας, είναι μια καταφανής αποτύπωση του πολωτικού διχασμού, που απειλεί να βυθίσει την Ουκρανία στη δίνη του χάσματος μεταξύ φιλορωσικών και φιλοδυτικών περιφερειών.
Και η κωμικοτραγική και προβλέψιμη συμπεριφορά της κ. Τιμοσένκο να αρνείται το αποτέλεσμα των εκλογών, που η ίδια διοργάνωσε, κατηγορώντας για πολλοστή φορά την αντιπολίτευση για νοθεία, μπορεί να σόκαρε αρκετούς φίλους της στη Δύση, ήταν όμως αρκετή για να αποδείξει ότι οι όρκοι στη δημοκρατία δεν ορίζουν απαραίτητα και τους δημοκράτες.
Ο Β. Γιανουκόβιτς έκανε ήδη τις πρώτες προγραμματικές του δηλώσεις υποσχόμενος ότι η χώρα του θα μείνει ανοιχτή τόσο προς τη Δύση, όσο και προς την Ανατολή, κατονομάζοντας ωστόσο ως πρώτη του προτεραιότητα τις σχέσεις με τη Ρωσία και την έως πρόσφατα μετασοβιετική Κοινοπολιτεία Ανεξαρτήτων Κρατών.
Ο νέος, εκτός απροόπτου, πρόεδρος της Ουκρανίας άφησε να διαρρεύσει και το σχέδιό του να καλέσει τη ρωσική «Γκαζπρόμ» να συμμετάσχει ισότιμα με ουκρανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες στον εκσυγχρονισμό του ουκρανικού δικτύου αγωγών φυσικού αερίου, καταγγέλλοντας τους απερχόμενους «πορτοκαλί» κυβερνώντες ότι θα κάθονταν σε μερικά χρόνια πάνω σε «κενούς σωλήνες».
Ο αγωγός South Stream
Η διαφαινόμενη ρωσική εμπλοκή στα ουκρανικά ενεργειακά δίκτυα μπορεί ακόμη και να απομακρύνει, κατά τη γνώμη κάποιων αναλυτών, το ενδεχόμενο σύντομης κατασκευής της «νότιας παράκαμψης» προς την Ευρώπη, δηλαδή του λατρεμένου από τον Β. Πούτιν αγωγού South Stream.
Σε καιρούς οικονομικής κρίσης και πτώσης της ζήτησης ενεργειακών πόρων κάθε εξοικονόμηση είναι ευκταία, γι' αυτό και ο ρωσικός προσεταιρισμός της Τουρκίας και των αγωγών στο έδαφός της θα μπορούσε να αποτελέσει για τη Ρωσία τη μοναδική «νότια ενασχόληση». Μόσχα και Αγκυρα με τους αγωγούς τους κι εμείς με τα κουβαδάκια μας...
πηγή: Ελευθεροτυπία
Ποια είναι η γνώμη σας;