Ψάχνουν ποιος άναψε το... φιτίλι Δημήτρης Λιάτσος

Στις αρχές της εβδομάδας, ο νεότερος γιος του έκπτωτου προέδρου της Κιργιζίας, ο 32χρονος Μαξίμ Μπακίγεφ συνελήφθη στη Βρετανία. Πολλά υποσχόμενος, ο «επιχειρηματίας» θεωρείται άμεσα συνδεδεμένος με τους «κύκλους» της Ν. Κιργιζίας, των πόλεων Ος και Τζαλαλαμπάντ.

Το είδος των «επιχειρηματιών» που δραστηριοποιούνται στην περιοχή είναι γνωστό. Η κοιλάδα της Φεργκανά, στην οποία οι δύο προαναφερόμενες πόλεις αποτελούν βασικούς άξονες, αποκαλείται αλλιώς και ως το «Τρίγωνο των Βερμούδων» της Κεντρικής Ασίας. Εκεί είναι εγκατεστημένοι οι ναρκοβαρόνοι, οι οποίοι μετά και την άφιξη των Αμερικανών στο Αφγανιστάν κάνουν χρυσές δουλειές.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της σχετικής επιτροπής του ΟΗΕ, η καλλιέργεια χασίς στο Αφγανιστάν αυξήθηκε τα τελευταία 7-8 χρόνια «μερικές φορές», ενώ τα χρήματα που κερδίζουν οι διακινητές ηρωίνης προς άλλες χώρες ξεπερνούν τα 5 δισ. δολάρια ετησίως!

Προς το παρόν, ο Μαξίμ Μπακίγεφ κατηγορείται για την υποκίνηση των αιματηρών επεισοδίων της προηγούμενης εβδομάδας. Αν και οι Αρχές της προσωρινής κυβέρνησης της Κιργιζίας ετοιμάζονται να ζητήσουν την έκδοσή του, παρατηρητές εκτιμούν πως το Λονδίνο δεν πρόκειται να το πράξει.

Πριν από μερικά χρόνια ανώτατο στέλεχος πολυεθνικής στην περιοχή επέμενε πως «στόχος των ΗΠΑ είναι η σταθερότητα στον Καύκασο». Ηταν η περίοδος που γινόταν πολύς λόγος για το καθεστώς Σαακασβίλι στη Γεωργία.

Οσοι διαφωνούσαν με την εξωραϊστική αυτή αντίληψη για τις βουλές των ΗΠΑ υποστήριζαν ότι η Ουάσιγκτον επιθυμεί μεν τη σταθερότητα, με την αίρεση ωστόσο ότι θα την ελέγχει η ίδια. Συνεπώς όταν δεν πληρούνται οι «όροι» που θέτει, τότε δεν είναι απίθανο ακόμα και να συμβάλει στην αποσταθεροποίηση της περιοχής για να έρθει στη συνέχεια και να προσφέρει τη δική της... λύση.

Ο πόλεμος τον Αύγουστο του 2008 επιβεβαίωσε την προσέγγιση αυτή, αν και οι εξελίξεις είχαν άλλη τροπή και αποτέλεσαν «φιάσκο» για την κυβέρνηση Μπους.

Η Κιργιζία ήταν από τότε στη «φαρέτρα» της αμερικανικής «σταθεροποιητικής» πολιτικής (υπό τον έλεγχό της). Ωσπου τον περασμένο Απρίλιο ήρθε η νέα λαϊκή έκρηξη και η ανατροπή του Μπακίγεφ.

Σε πρώτη φάση, οι σεναριολόγοι γεωπολιτικών θρίλερ χρέωσαν στη Μόσχα την ανατροπή. Πέρασε ένα δίμηνο και 2 μόλις εβδομάδες πριν από τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την αλλαγή του Συντάγματος που θα ανατρέπει τα τεκταινόμενα του σκληρού καθεστώτος Μπακίγεφ, ήρθαν η έκρηξη βίας, η αιματοχυσία, και οι πυρπολήσεις περιουσιών, αρχικά στην Ος, τη μεγαλύτερη πόλη της κοιλάδας της Φεργκανά και στη συνέχεια στην Τζαλαλαμπάντ, γενέτειρα του έκπτωτου προέδρου.

Αποσταθεροποίηση
Στόχος, η αποσταθεροποίηση της περιοχής και η απομάκρυνση της προσωρινής ηγεσίας υπό τη Ρόζα Οτουνμπάγιεβα. Γιατί; Μα η Ρόζα δεν είναι παρά ένα μέλος της εσωτερικής γραφειοκρατικής κάστας της Κιργιζίας. Η ηγεσία της αδυνατεί να ελέγξει την κατάσταση, τα διεθνή ΜΜΕ κάνουν λόγο για «διεθνική σύγκρουση» Κιργιζίων και Ουζμπέκων, η ίδια καλεί τη Ρωσία να «στείλει στρατό». Η Μόσχα βοηθάει στέλνοντας φάρμακα και τρόφιμα, όχι όμως στρατό.

Είχε συμφέρον η Μόσχα στην ανατροπή του καθεστώτος Μπακίγεφ; Σαφώς. Τόσο όσο είχε η Ουάσιγκτον στην παραμονή του. Ωστόσο, όφελος από τη διαιώνιση της καθεστηκυίας τάξης είχαν και οι «βαρόνοι» της Φεργκανά, κάτι που δεν μπορεί να αφήνει αδιάφορο το Κρεμλίνο αφού το 75% των ναρκωτικών από το Αφγανιστάν που οδεύει προς τη Δύση διακινείται μέσω ρωσικών εδαφών.

«ΑΜΑΡΤΩΛΗ» ΚΟΙΛΑΔΑ
Τα ναρκωτικά διχάζουν Αμερικανούς και Ρώσους

Η «αμαρτωλή» κοιλάδα είναι η μεγάλη «μαύρη τρύπα» για την απέραντη και κακώς φυλασσόμενη συνοριακά Ρωσία. Ολες οι σχετικές εισηγήσεις των υπεύθυνων οργάνων κατά της διάδοσης των ναρκωτικών θέτουν επί τάπητος το θέμα. Πριν από λίγους μήνες, η πρόταση των Ρώσων για βομβαρδισμό των φυτειών χασίς στο Αφγανιστάν, όχι μόνο απορρίφθηκε από τον Αμερικανό εκπρόσωπο αλλά χαρακτηρίστηκε ως «απάνθρωπη» γιατί θα άφηνε τους αγρότες χωρίς σοδειά!

 Οσον αφορά την αεροπορική βάση και τη γενικότερη αμερικανική παρουσία στην Κεντρική Ασία, πριν από λίγα χρόνια κάποιοι «αιθεροβάμονες» στο Κρεμλίνο ίσως πίστευαν πως οι ΗΠΑ θα έρχονταν για να λύσουν το πρόβλημα στο Αφγανιστάν αποχωρώντας ησύχως. Αλλωστε η Μόσχα δεν είχε τη δυνατότητα ούτε να κλείσει αυτή την πληγή με το ναρκοτράφικ ούτε να περιορίσει την τρομοκρατική δράση των Ταλιμπάν. Η ζωή δείχνει πως τα πράγματα δεν εξελίσσονται έτσι. Οι Αμερικανοί ούτε φεύγουν ούτε θέλουν και ούτε μπορούν να λύσουν το πρόβλημα στο Αφγανιστάν.

Από την άλλη πλευρά η Κίνα βλέπει, μερικές εκατοντάδες χιλιόμετρα από τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις όπου υπάρχουν πυρηνικές κεφαλές, να υπερίπτανται καθημερινά δεκάδες αμερικανικά στρατιωτικά μεταγωγικά με βαρύ οπλισμό και προφανώς ανιχνευτικές ικανότητες.

Αν η ανατροπή Μπακίγεφ θα μπορούσε να συμβάλει σε μια κοινωνική ανακούφιση όπως ελπίζουν οι Κιργίζιοι που ξεσηκώθηκαν εναντίον του τον περασμένο Απρίλιο, η πλειονότητα των οποίων έχει συγγενείς που ζουν και εργάζονται εμιγκρέδες στη Ρωσία, οι πρόσφατες αιματηρές εξελίξεις πιστοποιούν πως είναι πολύ ισχυρές οι δυνάμεις οι οποίες αντιστέκονται σε τέτοιες προσπάθειες.

Σε γεωπολιτικό επίπεδο γίνεται ολοφάνερο πως Μόσχα και Ουάσιγκτον έχουν στην Κιργιζία και την Κεντρική Ασία γενικότερα, διαφορετικά αν όχι αντίθετα συμφέροντα. Εκ των πραγμάτων, η επιχείρηση αποσταθεροποίησης τις τελευταίες μέρες μοιάζει να συνάδει με τα συμφέροντα της Ουάσιγκτον... Δεν είναι φυσικά οι Αμερικανοί που βάζουν τους Κιργίζιους να σκοτώνουν τους Ουζμπέκους, κάποιοι όμως επιμένουν να αφήνουν σε «δεύτερο πλάνο» την πλειάδα των ελεύθερων σκοπευτών και των μασκοφόρων που πυροβολούν και λεηλατούν αμφότερες τις εθνότητες.

Οι εξελίξεις δεν έχουν ολοκληρωθεί για να αποτιμηθούν νικητές και ηττημένοι στη γεωπολιτική σκακιέρα. Αλλωστε, παντού και πάντα σε ανάλογες περιπτώσεις, οι απλοί πολίτες είναι τα θύματα.

πηγή: e-go.gr