Η αποκαθήλωση του Ιωσήφ Στάλιν Θανάσης Αυγερινός ΡΩΣΙΑ «ΠΡΑΣΙΝΟ ΦΩΣ» ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΕΝΤΒΙΕΝΤΕΦ

Το πάντοτε καυτό θέμα της «αποσταλινοποίησης της Ρωσίας» θα απασχολήσει την πρώτη συνεδρίαση του Προεδρικού Συμβουλίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις αρχές Ιανουαρίου και ο Μεντβιέντεφ έχει δώσει τη συγκατάθεσή του στην υλοποίηση σειράς μέτρων προς αυτήν την κατεύθυνση.

Σύμφωνα με πρόσφατο αναλυτικό ρεπορτάζ της οικονομικής εφημερίδας «Βένταμαστι», ο νέος επικεφαλής του Συμβουλίου, Μιχαήλ Φεντότοφ, σε συνεργασία με οργανώσεις ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ετοιμάζει την ατζέντα της συνεδρίασης, στην οποία, παρ' όλα αυτά, αποφεύγεται ο όρος «αποσταλινοποίηση», έτσι ώστε να μην προκληθούν αντανακλαστικές αντιδράσεις, καθώς ο Στάλιν παραμένει για πολύ μεγάλο τμήμα της ρωσικής κοινωνίας ένας ήρωας.

Επισήμως θέμα της συνεδρίασης θα είναι «η εθνική συμφιλίωση και η μνήμη των θυμάτων του ολοκληρωτικού καθεστώτος» και μεταξύ των προτεινόμενων μέτρων προς τιμήν των εκατομμυρίων θυμάτων του σταλινικού καθεστώτος είναι μια σαφής προεδρική «νομική και πολιτική αποτίμηση των εγκλημάτων του ολοκληρωτισμού», καθώς και ο γενικευμένος αποχαρακτηρισμός των σοβιετικών μυστικών αρχείων, η αναζήτηση μαζικών τάφων και η ταυτοποίηση των θυμάτων από τα οστά που έχουν έως σήμερα βρεθεί, η ανέγερση μνημείων στους τόπους μαρτυρίου, καθώς και η κοινωνική προστασία των εγκλείστων σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και των παιδιών τους, αριθμός που, όπως υπολογίζεται από την οργάνωση «Μεμοριάλ», φτάνει τις 800.000.

Οι εισηγητές των μέτρων αυτών εξήγησαν στη «Βένταμαστι» ότι κινητοποιήθηκαν από την προσπάθεια να χρησιμοποιηθούν πορτρέτα του Στάλιν κατά τους εορτασμούς της Μόσχας για τα 65χρονα της αντιφασιστικής νίκης, αλλά και ορισμένες μετριασμένες διατυπώσεις για τον ιστορικό ρόλο του πρώτου και αμφιλεγόμενου γενικού γραμματέα των Ρώσων κομμουνιστών στα σχολικά εγχειρίδια, που εγκρίθηκαν από το υπουργείο Παιδείας.

Ο Ντμίτρι Μεντβιέντεφ έχει επιλέξει να εκφράζεται πολύ πιο κατηγορηματικά και αρνητικά έναντι του Στάλιν, λέγοντας π.χ. ότι τα εγκλήματα του σταλινικού καθεστώτος δεν μπορούν να τύχουν καμιάς δικαιολογίας, σε σύγκριση με τον προκάτοχό του και σημερινό πρωθυπουργό Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος προτιμά να κινείται πιο κοντά στα αισθήματα της ρωσικής κοινής γνώμης, που διχάζεται σε σχέση με το ρόλο του Στάλιν.

Η αναγνώριση του Κατίν

Σχολιάζοντας τις σχεδιαζόμενες πρωτοβουλίες, ο εκπρόσωπος του Β. Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε ότι «δεν πρέπει να διαγράψουμε την Ιστορία της χώρας», αφήνοντας να εννοηθεί ότι ο ρόλος του Στάλιν δεν ήταν μόνο αρνητικός. Σε κάθε περίπτωση, Μεντβιέντεφ και Πούτιν συνέπεσαν απολύτως στην αναγνώριση της μαζικής εξόντωσης χιλιάδων Πολωνών στο Κατίν από το σταλινικό καθεστώς, ενώ το Κ.Κ. της Ρωσικής Ομοσπονδίας επιμένει στην εκδοχή της χιτλερικής και μόνον προβοκάτσιας και ζητεί επανεξέταση των αρχείων, θεωρώντας ότι έχει πλαστογραφηθεί η υπογραφή του Στάλιν σε αυτά.

Στην πιο πρόσφατη δημοσκόπηση για το ρόλο του Στάλιν, το 37% των ερωτηθέντων εξέφρασε σεβασμό, συμπάθεια έως και θαυμασμό προς ο πρόσωπό του, έναντι 24%, που αισθάνεται αντιπάθεια, τρόμο έως και αποστροφή. Το 54% (έναντι μόλις 8%) εκτιμά θετικά τις ηγετικές του ικανότητες, αν και το 58% (έναντι 29%) δεν θα επιθυμούσε έναν Στάλιν επικεφαλής της χώρας σήμερα. Το 35% του πληθυσμού τον χαρακτηρίζει σκληρό τύραννο, υπαίτιο για εκατομμύρια άδικους θανάτους, αν και το ίδιο ποσοστό εκτιμά ότι έπαιξε το βασικό ρόλο για τη σοβιετική νίκη στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

πηγή: Ελευθεροτυπία