Οι Τσετσένοι αμφισβητούν το πολιτικό κεφάλαιο Πούτιν Θανάσης Αυγερινός

Ο ισχυρός άνδρας της Ρωσίας «παίζει» με τις εκλογές του 2012
Θα σφίξουν ή όχι και πάλι τα «λουριά» στη Ρωσία; Μπορεί η τρομοκρατία και οι φανατικοί ισλαμιστές του Καυκάσου να νικηθούν μόνο με οικονομικά και πολιτικά μέσα; 

Εχουν ακόμη και πόση πραγματική δύναμη οι αυτονομιστές ή μήπως αυτή διογκώνεται τεχνητά από ξένες (ή και ρωσικές) μυστικές υπηρεσίες και άλλους τυχόν ενδιαφερόμενους; Θα πετύχει για άλλη μια φορά το «φαινόμενο Πούτιν» να μετατρέψει την κρίση σε προσωπικό «πολιτικό κεφάλαιο»;
Παρόμοια ερωτήματα κυριαρχούν στις αναλύσεις του ρωσικού τύπου και στους προβληματισμούς της κοινής γνώμης, καθώς η συγκεντρωτική πυραμίδα που έχτισε συστηματικά ο Βλαντίμιρ Πούτιν την τελευταία δεκαετία κυριαρχίας μοιάζει να έρχεται αντιμέτωπη με τα αδιέξοδά της ύστερα από 39 νεκρούς στη διπλή βομβιστική επίθεση αυτοκτονίας στο μετρό της Μόσχας.
Το 2000 ήταν χωρίς αμφιβολία η χρονιά Πούτιν, όταν ο δυναμικός πρωθυπουργός τού Μπαρίς Γέλτσιν έπαιρνε με πρωτοχρονιάτικο διάγγελμα την προεδρική σκυτάλη από τον άρρωστο και ταπεινωμένο ηγέτη της «διάλυσης» για να ξεκινήσει μια πορεία ανασύνταξης και διαρκούς «υπέρβασης» τραγωδιών. Η βύθιση του υποβρυχίου Κουρσκ, οι εντυπωσιακές τρομοκρατικές ενέργειες στο θέατρο της Μόσχας Νορντ Οστ και στο σχολείο του Μπεσλάν ήταν μερικές μόνο από τις κρίσεις, από τις οποίες τόσο το σύστημα εξουσίας Πούτιν όσο και η Ρωσία συνολικά έμοιαζαν να βγαίνουν πιο δυνατές. Κεντρικό «όχημα» και αποτελεσματικό εργαλείο ανόδου, διαχείρισης του κράτους, αλλά και άντλησης στελεχών αποτέλεσαν οι μυστικές υπηρεσίες από τις οποίες προέρχεται και ο ίδιος ο ρώσος ηγέτης.
Να, όμως, που ακριβώς δέκα χρόνια μετά τη θριαμβευτική ανέλιξη στο Κρεμλίνο, χάρη στη «σιδερένια» πυγμή που επέδειξε στην αντιμετώπιση των τσετσένων αυτονομιστών και την υπόσχεση ασφάλειας και περηφάνιας για όλους, το «σύστημα Πούτιν» και οι υπηρεσίες του δέχονται αμέτρητα πυρά κριτικής. Η κατάσταση τείνει ξανά να τεθεί εκτός ελέγχου και ύστερα από έξι περίπου χρόνια υποχώρησης οι τρομοκράτες είναι πάλι σε θέση να σκορπούν το θάνατο στο κέντρο της Μόσχας.
Οι ειδικοί φυσικά εξηγούν ότι μια μεγαλούπολη 15.000.000 δεν μπορεί να είναι ποτέ απολύτως προστατευμένη, όπως και ότι ασήμαντες σε μέγεθος ομάδες με ελάχιστα μέσα μπορούν να προκαλέσουν πολύνεκρες επιθέσεις. Ομως η αποτελεσματικότητα των υπηρεσιών ασφαλείας αμφισβητείται όσο ποτέ. Πολύ περισσότερο, που η Ρωσία μοιάζει πλέον να βρίσκεται αντιμέτωπη με τη μετεξέλιξη του τσετσενικού αυτονομιστικού αντάρτικου σε μια φανατική ισλαμιστική τρομοκρατία με διεθνείς διασυνδέσεις, διασκορπισμένη στον ευρύτερο Καύκασο (Νταγκεστάν, Ινγκουσετία κ.λπ.) με την Τσετσενία - σαν από τραγική ειρωνεία - μάλλον την πιο σταθερή από τις γειτονικές μουσουλμανικές Δημοκρατίες.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι η φιλορωσική τσετσενική ηγεσία υπό τον Ραμζάν Καντίροφ, που έχει με τη σειρά της κατηγορηθεί για πολλές ακρότητες, πρωταγωνιστεί στις επικρίσεις για τις «χαλαρές» υπηρεσίες ασφαλείας της Μόσχας, οι οποίες «πρόδωσαν την εμπιστοσύνη προέδρου και πρωθυπουργού». Κριτική ασκείται από την επίσημη Τσετσενία και σε μέσα ενημέρωσης, που επιμένουν να ονομάζουν ως «τσετσενική» την τρομοκρατία, όταν είναι προφανές ότι στις τάξεις των ισλαμιστών υπάρχουν πολλοί εξισλαμισμένοι από άλλες εθνικότητες, είτε απλώς εγκληματίες, ικανοί για κάθε είδους ενέργεια, αρκεί να πληρωθούν για τις υπηρεσίες τους.
Αρκετοί εκτιμούν ότι ο περυσινός τερματισμός από τον πρόεδρο Μεντβιέντεφ της αντιτρομοκρατικής επιχείρησης στον Καύκασο αποδείχθηκε βεβιασμένη κίνηση και ότι λανθασμένα ήταν τα μηνύματα που έστειλε ο διορισμός του τεχνοκράτη Αλεξάντρ Χλαπόνιν ως επικεφαλής της νέας περιφέρειας, στην οποία άρχισε να σχεδιάζεται η δημιουργία ακόμη και τουριστικών θερέτρων. Οι υποστηρικτές της άποψης αυτής διαφωνούν με τη νέα πολιτική της «ειρηνικής οικονομικής ανάπτυξης» κατά της ανεργίας και δεν βλέπουν ως λύση παρά μόνο την επιβολή ακόμη σκληρότερων μέτρων ελέγχου στην ευρύτερη περιοχή κι ένα συνδυασμό στρατιωτικής και αστυνομικής βίας με την προληπτική δράση των μυστικών υπηρεσιών.
Απ' την άλλη μεριά το «ξετρύπωμα» των τρομοκρατικών δικτύων, που ξαναζήτησε επιτακτικά ο Β. Πούτιν, είχε αρκετές επιτυχίες τελευταία και πέτυχε τον «αποκεφαλισμό» γνωστών οπλαρχηγών πολλών ομάδων, οι οποίες όμως μάλλον αναπαράγονται γρηγορότερα απ' όσο εξοντώνονται. Το πρόσφορο έδαφος παρέχει η συσσωρευμένη δυσαρέσκεια από την παρατεταμένη οικονομική ανέχεια, τη μαζική νεανική ανεργία και την ακόμη πιο μαζική διαφθορά των μηχανισμών, που αναλαμβάνουν να διοικήσουν εκ μέρους τής ομοσπονδιακής εξουσίας της Μόσχας.
Υστερα από δέκα χρόνια πολιτικού καλπασμού ίσως τώρα να έρχονται τα πιο δύσκολα για τον από το 2008 πρωθυπουργό Β. Πούτιν και «ισχυρό άνδρα» τού κράτους. Εκτός κι αν το υπό διαμόρφωση σκοτεινό σκηνικό είναι η αναγκαία προϋπόθεση ή έστω μια ιδανική ευκαιρία για να ανατείλει ξανά ο «Μεσσίας» κάπου εκεί στις προεδρικές εκλογές του 2012, όταν δεν θα υπάρχει συνταγματικό κώλυμα μετά το επιβεβλημένο διάλειμμα στην πρωθυπουργία.
 

πηγή: Ελευθεροτυπία