«Μεγαλύτερος κοινωνικός έλεγχος, άρα περισσότερος σοσιαλισμός...» Θανάσης Αυγερινός

Το κράτος πρέπει να υψώνει τα εμπόδια στην ανθρώπινη δίψα για κερδοσκοπία, χωρίς να προσπαθεί να ικανοποιήσει τους πάντες, λέει ο ιστορικός ηγέτης της Σοβιετικής Ενωσης, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ στη γερμανική Frankfurter Rundschau και αναδημοσιεύει ο ρωσικός Τύπος.

Εν όψει της Συνόδου των 20 στο Λονδίνο και της οικονομικής κρίσης, οι γνώμες της πρώτης και μοιραίας γενιάς της σοβιετικής περεστρόικα σαν να απέκτησαν ξαφνικά κάποιο ρωσικό ακροατήριο, καθώς ευλόγως επανέρχονται εντονότερα από ποτέ στις καθημερινές και μιντιακές συζητήσεις στη Ρωσία τα ερωτήματα της αμφισβήτησης: «Τελικά, γιατί χτυπιόμασταν κι αφρίζαμε για να γκρεμίσουμε το πανίσχυρο κράτος μας;», «μήπως υπερβάλαμε, αφού κι ο ανεπτυγμένος καπιταλισμός αποδείχθηκε φούσκα;», «μήπως έπρεπε κάποιον άλλο δρόμο να βαδίσουμε, αφού όλοι πάλι αποζητούν μεγαλύτερο κοινωνικό έλεγχο, άρα περισσότερο σοσιαλισμό;» Ο Γκορμπατσόφ αισθάνεται μερικώς δικαιωμένος -όπως σχεδόν όλοι οι σοφοί προφέσορες, που τα έκαναν μαντάρα όταν κυβέρνησαν- και αποζητά κάτι από τα δίκια του: «Οι περισσότεροι οικονομολόγοι, επιχειρηματίες και πολιτικοί επέρριψαν στο κράτος τις ευθύνες για όλα τα οικονομικά προβλήματα, υποσχόμενοι οικονομική έκρηξη και γενική ευημερία, αλλά ενδιαφέρονταν περισσότερο να λύσουν τα χέρια στους πολυεθνικούς ομίλους, να τους απελευθερώσουν από την κοινωνική ευθύνη και να διαλύσουν το κοινωνικό σύστημα, που προστάτευε τους εργαζομένους». «Οι αρχές του μονεταρισμού, της κοινωνικής και οικολογικής ανευθυνότητας, της αχαλίνωτης κατανάλωσης και της άμετρης αναζήτησης του κέρδους έγιναν διεθνές κριτήριο αξιοπιστίας, ονομάστηκαν κινητήρας της οικονομικής και κοινωνικής προόδου και ολόκληρος ο κόσμος αναγκάστηκε να συμφωνήσει μ' αυτές». Το κράτος δεν μπορεί, κατά τον Γκορμπατσόφ, να φροντίζει για τα πάντα, σαν καλή μάγισσα, αλλά τουλάχιστον πρέπει «να προστατεύει τους πολίτες του από τους ληστές-χρηματιστές, στους οποίους έως τώρα επιτρέπονταν τα πάντα». Στο κουρμπέτι της κρίσης βγήκε παγανιά κι ο πρώτος δήμαρχος της Μόσχας μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, ο ελληνικής καταγωγής οικονομολόγος Γκαβριήλ Ποπόφ, ο οποίος δημοσιοποίησε ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο για μια σχεδόν παγκόσμια διακυβέρνηση, με αλλαγή προσανατολισμού για τον ανθρώπινο πολιτισμό και στόχο την ελάχιστη κατανάλωση, την εξοικονόμηση πόρων, τον διεθνή έλεγχο των γεννήσεων και την κατάργηση όλων των πυρηνικών εξοπλισμών. Μοιάζουν ακόμη με παραμύθια, αν και μπορεί να είναι μια ιδέα από την τελευταία ελπίδα της ανθρωπότητας και θα τ' ακούμε ξανά και ξανά όσο βαδίζουμε χαρωπά, ομπαμικά και ομαδικά στο βάραθρο. Σε ερώτηση για τον Γκορμπατσόφ απάντησε πρόσφατα και το δεξί του χέρι στα χρόνια της περεστρόικα, ο πρωθυπουργός Νικολάι Ριζκόφ, μάλλον ο πιο σεμνός και σοβαρός εκπρόσωπος εκείνης της δύσμοιρης ηγετικής ομάδας, με σπάνια αποδοχή της εντιμότητάς του σε όλο το πολιτικό φάσμα, ο οποίος ομολόγησε σε συνέντευξή του στον ραδιοσταθμό «Ηχώ της Μόσχας» ότι έχουν οι δυο τους να συναντηθούν και να μιλήσουν από τη χρονιά της διάλυσης, το 1991. Τόση εκτίμηση τρέφει προφανώς κι αυτός στον πάλαι ποτέ διεθνή πολιτικό νάρκισσο Γκόρμπι, γνωρίζοντάς τον, όσο να 'ναι, κι από την καλή κι από την ανάποδη...

πηγή: Ελεύθεροτυπία