header Ελλάδα Κύπρος Ρωσία Κοινοπολιτεία Αθήνα
Θεσσαλονίκη
Λευκωσία
Αγία Πετρούπολη
Μόσχα
skyline
04.09.2014 23:49

Οι λόγοι που η ουκρανική κρίση είναι ευθύνη της Δύσης(Α' μέρος) ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ FOREIGN AFFAIRS


Σύμφωνα με την επικρατούσα φιλοσοφία στη Δύση, η ουκρανική κρίση μπορεί να πιστωθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου στη ρωσική επιθετικότητα. Με το επιχείρημα αυτό, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, προσάρτησε την Κριμαία έπειτα από μια μακροχρόνια επιθυμία να επαναφέρει στη ζωή τη σοβιετική αυτοκρατορία, και μπορεί τελικά να διεκδικήσει το υπόλοιπο της Ουκρανίας, καθώς και άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Κατά την άποψη αυτή, η αποπομπή του προέδρου της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς στο Φεβρουάριο του 2014 παρείχε απλά  ένα πρόσχημα για την απόφαση του Πούτιν να διατάξει τις ρωσικές δυνάμεις να καταλάβουν τμήμα της Ουκρανίας.

 

Αλλά αυτός ο συλλογισμός είναι λάθος: οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της μπορούν να μοιράζονται το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την κρίση. Η κύρια ρίζα του προβλήματος είναι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, το κεντρικό στοιχείο μιας ευρύτερης στρατηγικής για να μετακινήσει την Ουκρανία από την τροχιά της Ρωσίας και να την ενσωματώσει στη Δύση. Την ίδια στιγμή, η επέκταση της ΕΕ προς ανατολάς και την υποστήριξη της Δύσης του κινήματος υπέρ της δημοκρατίας στην Ουκρανία - αρχίζοντας με την Πορτοκαλί Επανάσταση το 2004 - ήταν κρίσιμα στοιχεία, πάρα πολύ. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, οι Ρώσοι ηγέτες αντιτίθενται στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, και τα τελευταία χρόνια, έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα καθίσουν με σταυρωμένα χέρια ενώ ένας στρατηγικά σημαντικός γείτονάς τους μετατράπηκε σε δυτικό προμαχώνα. Για τον Πούτιν, η παράνομη ανατροπή της δημοκρατικά εκλεγμένης και τον φιλο-Ρώσο πρόεδρος της Ουκρανίας - το οποίο δικαίως ονομάστηκε ως «πραξικόπημα» - ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Εκείνος απάντησε με την κατάλήψη της Κριμαίας, μια χερσόνησο που φοβόταν ότι θα φιλοξενήσει μια ναυτική βάση του ΝΑΤΟ, εργαζόμενος παράλληλα για να αποσταθεροποιήσει την Ουκρανία έως ότου εγκατέλειψε τις προσπάθειές της να ενταχθεί στην Δύση.

 

Η αντεπίθεση του Πούτιν δεν θα έπρεπε να έχει έρθει, ως έκπληξη. Μετά από όλα, η Δύση είχε κινείται στο κατώφλι της Ρωσίας και απειλεί βασικά στρατηγικά συμφέροντά της, ένα σημείο που ο Πούτιν επισήμανε κατηγορηματικά και επανειλημμένα. Οι ελίτ στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη έχουν τυφλωθεί από τα γεγονότα μόνο επειδή υποστηρίζουν μια λανθασμένη άποψη της διεθνούς πολιτικής. Έχουν την τάση να πιστεύουν ότι η λογική του ρεαλισμού έχει μικρή σημασία στον εικοστό πρώτο αιώνα και ότι η Ευρώπη μπορεί να διατηρείται ακέραιη και ελεύθερη, στη βάση αυτών των φιλελεύθερων αρχών, όπως το κράτος δικαίου, η οικονομική αλληλεξάρτηση και η δημοκρατία.

Αλλά αυτό το μεγάλο σχέδιο πήγε στραβά στην Ουκρανία. Η κρίση δεν δείχνει ότι η realpolitik παραμένει επίκαιρη - και τα κράτη που το αγνοούν το κάνουν με δικό τους κίνδυνο. Οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι ηγέτες αναμίχθηκαν στην προσπάθεια να μετατραπέι η Ουκρανία σε ένα δυτικό προπύργιο στα σύνορα της Ρωσίας. Τώρα που οι συνέπειες αποκαλύφθηκαν σε όλο τους το μεγαλείο, θα ήταν ένα ακόμα μεγαλύτερο ατόπημα να συνεχιστεί αυτή η λανθάνουσα πολιτική. 

 

Η δυτική προσβολή

 

Καθώς ο Ψυχρός Πόλεμος βρισκόταν στο τελειωμά του, οι Σοβιετικοί ηγέτες προτίμησαν οι δυνάμεις των ΗΠΑ να παραμείνουν στην Ευρώπη και το ΝΑΤΟ να μείνει άθικτο, μια ρύθμιση που θεωρούσαν ότι θα κρατήσει την επανενωμένη Γερμανία ειρηνική . Ωστόσο οι Ρώσοι διάδοχοί τους δεν ήθελαν το ΝΑΤΟ να αυξάνεται συνεχώς και υποτίθεται ότι δυτικοί διπλωμάτες κατανοούσαν τις ανησυχίες τους. Η κυβέρνηση Κλίντον προφανώς σκέφτηκε διαφορετικά, και στα μέσα της δεκαετίας του 1990, άρχισε να πιέζει για το ΝΑΤΟ να επεκταθεί. 

 

Ο πρώτος γύρος της διεύρυνσης έλαβε χώρα το 1999 και έφερε στη συμμαχία την Τσεχική Δημοκρατία, την Ουγγαρία και την Πολωνία. Η δεύτερη έγινε το 2004 και περιελάμβανε τη Βουλγαρία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία και τη Σλοβενία​​. Η Μόσχα παραπονέθηκε με πικρία από την αρχή. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του 1995 τωνΝΑΤΟικών βομβαρδισμών εναντίον των Σέρβων της Βοσνίας, για παράδειγμα, ο Ρώσος Πρόεδρος Μπόρις Γέλτσιν είπε, "Αυτή είναι η πρώτη ένδειξη για το τι θα μπορούσε να συμβεί, όταν το ΝΑΤΟ έρχεται από τα δεξιά μέχρι τα σύνορα της Ρωσικής Ομοσπονδίας. ... Η φλόγα του πολέμου θα μπορούσε να ξεσπάσει σε ολόκληρη την Ευρώπη ». Όμως οι Ρώσοι ήταν πολύ αδύναμα στο χρόνο για να εκτροχιάσει την κίνηση προς ανατολάς του ΝΑΤΟ. Η οποία, εν πάση περιπτώσει, δεν φαινόταν και τόσο απειλητική, δεδομένου ότι κανένα από τα νέα μέλη δεν μοιράζονταν σύνορα με τη Ρωσία, εκτός από τις μικροσκοπικές χώρες της Βαλτικής. 

 

Στη συνέχεια, το ΝΑΤΟ άρχισε να ψάχνει ανατολικότερα. Στη Σύνοδο Κορυφής του Βουκουρεστίου τον Απρίλιο του 2008, η συμμαχία θέλησε να εντάξει στους κόλπους της τη Γεωργία και την Ουκρανία. Η κυβέρνηση του Μπους υποστήριξε κάτι τέτοιο, αλλά η Γαλλία και η Γερμανία αντιτάχθηκαν στην κίνηση με το φόβο ότι θα ανταγωνίζονται αδικαιολόγητα τη Ρωσία. Στο τέλος, τα μέλη του ΝΑΤΟ κατέληξαν σε συμβιβασμό: η συμμαχία δεν ξεκινούσε την επίσημη διαδικασία που οδηγεί στην ένταξη, αλλά εξέδωσε δήλωση εγκρίνοντας τις φιλοδοξίες της Γεωργίας και της Ουκρανίας δηλώνοντας με τόλμη, «Οι χώρες θα γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ».

 

Η Μόσχα, ωστόσο, δεν είδε το αποτέλεσμα τόσο πολύ ως συμβιβασμό. Ο Αλεξάντερ Γκρούσκο τότε, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, δήλωσε, "Η ένταξη της Γεωργίας και της Ουκρανίας στη συμμαχία είναι ένα τεράστιο στρατηγικό λάθος το οποίο θα μπορούσε να έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για την πανευρωπαϊκή ασφάλεια.« Ο Πούτιν υποστήριξε ότι η αποδοχή αυτών των δύο χωρών στο ΝΑΤΟ θα αποτελέσει μια άμεση απειλή »για τη Ρωσία. Μια ρωσική εφημερίδα ανέφερε ότι ο Πούτιν, ενώ μιλώντας με τον Μπους, «διαφανώς άφησε να εννοηθεί ότι αν η Ουκρανία γινόταν δεκτή στο ΝΑΤΟ, θα πάψει να υπάρχει."

 

Η εισβολή της Ρωσίας στη Γεωργία τον Αύγουστο του 2008 θα πρέπει να διαλύσουν τυχόν αμφιβολίες για την αποφασιστικότητα του Πούτιν να αποτρέψει τη Γεωργία και την Ουκρανία από την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Ο Πρόεδρος της Γεωργίας Μιχαήλ Σαακασβίλι, ο οποίος ήταν βαθύτατα προσηλωμένος στην προσχώρηση της χώρας του στο ΝΑΤΟ, είχε αποφασίσει το καλοκαίρι του 2008 γνα επαναπροσεταιριστεί δύο αποσχισθείσες περιοχές, την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία. Αλλά ο Πούτιν προσπάθησε να κρατήσει τη Γεωργία αδύναμη και διχασμένη - και έξω από το ΝΑΤΟ. Μετά από μάχες που ξέσπασαν μεταξύ της κυβέρνησης της Γεωργίας και των αυτονομιστών της Νότιας Οσετίας , οι ρωσικές δυνάμεις πήραν τον έλεγχο της Αμπχαζίας και της Νότιας Οσετίας. Η Μόσχα είχε πετύχει να στείλει το μηνυμά της. Ωστόσο, παρά αυτή τη σαφή προειδοποίηση, το ΝΑΤΟ δεν εγκατέλειψε ποτέ δημοσίως στόχο του να φέρει τη Γεωργία και της Ουκρανία στη συμμαχία. Και η επέκταση του ΝΑΤΟ συνεχίστηκε, με την Αλβανία και την Κροατία να γίνονται μέλη το 2009.

 

Η ΕΕ, επίσης, έχει πορεία προς τα ανατολικά. Τον Μάιο του 2008, παρουσίασε την πρωτοβουλία της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, ένα πρόγραμμα για την προώθηση της ευημερίας σε χώρες όπως η Ουκρανία και η ενσωμάτωσή τους στην οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν αποτελεί έκπληξη, ότι οι Ρώσοι ηγέτες είδαν το σχέδιο ως εχθρικό προς τα συμφέροντα της χώρας τους. Το περασμένο Φεβρουάριο, πριν ο Γιανουκόβιτς δει την ..πόρτα της εξόδου, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ κατηγόρησε την ΕΕ ότι προσπαθεί να δημιουργήσει μια «σφαίρα επιρροής» στην Ανατολική Ευρώπη. Στα μάτια των Ρώσων ηγετών, η διεύρυνση της ΕΕ είναι ένας δούρειος ίππος για την επέκταση του ΝΑΤΟ.

 

Τελικό εργαλείο της Δύσης για απομακρυνση του Κιέβου μακριά από τη Μόσχα έχει τις προσπάθειές της να διαδώσει τις δυτικές αξίες και να προώθήσει τη δημοκρατία στην Ουκρανία και άλλα μετα-σοβιετικά κράτη, ένα σχέδιο που συχνά συνεπάγεται τη χρηματοδότηση φιλοδυτικών ατόμων και οργανισμών. Η Βικτώρια Νούλαντ βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές υποθέσεις, εκτίμησει ότι το Δεκέμβριο του 2013 ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν επενδύσει πάνω από 5 δισεκατομμύρια δολάρια από το 1991 για να βοηθήσει την Ουκρανία να επιτύχει «το μέλλον που της αξίζει». Ως μέρος αυτής της προσπάθειας,  η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει δώσει την απαιτούμενη επιχορήγηση στο ίδρυμα National Endowment for Democracy. Το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα έχει χρηματοδοτήσει περισσότερα από 60 σχέδια που αποσκοπούν στην προώθηση της κοινωνίας των πολιτών στην Ουκρανία, και ο πρόεδρος του NED , Καρλ Γκερσμαν, αποκάλεσε τη χώρα ως «το μεγαλύτερο βραβείο». Αφού ο Γιανουκόβιτς κέρδισε τις προεδρικές εκλογές της Ουκρανίας τον Φεβρουάριο του 2010, το NED έβλεπε ότι εκείνος θα υπονόμευε τους στόχους του ιδρύματος και γι 'αυτό ενέτεινε τις προσπάθειές της για τη στήριξη της αντιπολίτευσης και την ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών της χώρας.

 

Όταν οι Ρώσοι ηγέτες παρατήρησαν την δυτική κοινωνική πολιτική στην Ουκρανία, ανησύχησαν ότι η χώρα τους θα μπορούσε να είναι η επόμενη. Και οι φόβοι αυτοί είναι δύσκολα αβάσιμοι . Τον Σεπτέμβριο του 2013, ο Γκέρσμαν έγραψε στην εφημερίδα Washington Post, «η επιλογή της Ουκρανίας να ενταχθεί στην Ευρώπη θα επιταχύνει την κατάρρευση της ιδεολογίας του ρωσικού ιμπεριαλισμού που αντιπροσωπεύει ο Πούτιν«». Και πρόσθεσε: "Οι Ρώσοι, επίσης, αντιμετωπίζουν μια επιλογή, και ο Πούτιν μπορεί να βρεθεί στο το τέλος ήττημένος όχι μόνο στο εγγύς εξωτερικό αλλά και στο εσωτερικό της ίδιας της Ρωσίας. "

 

Συνεχίζεται...

 

 

 

 

σχόλια (0)
Ποια είναι η γνώμη σας;
Επιλέξτε εικονίδιο
highlights
θεματικές
Σχολιάστε τώρα!

Θα ήθελα ένα άρθρο για τη Ρωσική ηγεσία και πως νομιμοποιήθηκε. / Καρφιώτης ΠάνοςΤην ανατίναξη του λιμανιού της Σεβαστούπολης στην Κριμαία ζητούσαν οι Βρετανοί καθοδηγητές της Integrity Initiative! / Hello / LeonidasΠώς κατασκευάζεται το «αυθόρμητο» αντιρωσικό κλίμα με χρήμα του Foreign Office / Πρέπει να ντρέπεστε με τόσα ψέματα που γράφετε αλλα από τον Λιατσο τι άλλο να περιμένει κανείς... / Μζια Γκουρεσιδζε«Χοντροκομμένη προβοκάτσια με έξωθεν υποκίνηση», χαρακτηρίζει η Μόσχα την υπόθεση της απέλασης των Ρώσων διπλωματών / Θανάσης ΑυγερινόςΑπουστα!!!!οι ρίζες μας!! Είμαστε εμείς και δεν ξεχνάμε!!! / Tula fotiadou 18022020Ρωσικό ΥΠΕΞ: Η Ελλάδα όμηρος βρώμικων παιχνιδιών και έξωθεν πιέσεων / Θανάσης ΑυγερινόςΤι καλά παιδιά αυτοί οι Εγγλέζοι πολιτικοί ! Μπουμπούκια ! Εκεί γεννήθηκε και η κοινοβουλευτική ολιγαρχία ! Στην Ελλάδα αυτό το σύστημα το λένε Δημοκρατία... / Γεώργιος Δημόκριτος ΒαμβακούσηςΥΠΕΞ Ρωσίας: "Πίσω από την απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης η Ουάσιγκτον" / Θανάσης Αυγερινόςδοκιμασμενη συνταγη και νοστιμη, μονο που χρειαζεσαι μεγαλα ξυλακια για να κανετε τα μεγαλα σουβλακια, εγω συνηθως παιρνω απο εδω, νομιζω υπαρχουν και στο φυλλαδιο... / BillyΠαυλόπουλος: Η συνεργασία Ελλάδας - Ρωσίας συνεχίζεται και ο πολιτισμός μας ενώνει ακόμα περισσότερο / polu kako / tasosΈνα ιστορικό κτίριο της Σεβαστούπολης, η καθολική εκκλησία του Αγίου Κλήμη, κατοπινός κινηματογράφος «Φιλία», επιστρέφεται στο ποίμνιό της / ОТЛИЧНО / МАКРИΠούτιν: Φυσικά και δεν κατέρριψε η Ρωσία το Boeing της Μαλαισίας / θα γαμησουμε την τουρκια / κλημηςΜια γέφυρα ένωσε Ρωσία και Κριμαία (ΒΙΝΤΕΟ) / ο εσθονος ηταν πρακτορας της εε και καλως φυλακιστηκε / β.χ.τουρκαντωνηςΠούτιν: Η Ρωσία είναι έτοιμη για διάλογο με τις ΗΠΑ /