Ο μουσώνας φρενάρει το μελτέμι. Οι ειδικοί εξηγούν πώς τα ακραία φαινόμενα επηρεάζουν το κλίμα και στην Ελλάδα. Κατερίνα Βουτσινά

Ακραία για την εποχή φαινόμενα, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας παγκοσμίως, χαρακτηρίζουν τον καύσωνα στη Δυτική και Βόρεια Ευρώπη, την ξηρασία στη Ρωσία και τις καταρρακτώδεις βροχές στη Γερμανία, την Τσεχία και την Πολωνία τέσσερις έλληνες επιστήμονες μιλώντας στα «ΝΕΑ». Ανησυχητική είναι και η φετινή εξασθένηση των μελτεμιών στο Αιγαίο, προσθέτουν.

«Η ένταση των μελτεμιών στο Αιγαίο είναι πολύ χαμηλή και είναι η δεύτερη φορά που το βλέπουμε αυτό από το 2000. Ο λόγος είναι ότι το σύστημα που δημιουργεί συνήθως τα μελτέμια είναι φέτος πολύ πιο ασθενικό», εξηγεί ο κ. Ζερεφός. Η διαφορά με πέρσι έγκειται στο γεγονός ότι δεν υπήρξαν οι συνηθισμένες για την εποχή υψηλές πιέσεις στην περιοχή των Βαλκανίων και οι χαμηλές πιέσεις στο Ιράκ: «Οι μουσώνες στο Πακιστάν έχουν σαφώς επηρεάσει την κυκλοφορία του αέρα στην περιοχή του Ιράκ, επομένως και τη δημιουργία μελτεμιών στο Αιγαίο».

«Το γεγονός ότι δεν είχαμε μελτέμια φέτος στο Αιγαίο σημαίνει, επίσης, ότι η διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ Δύσης και Ανατολής μειώθηκε», υπογραμμίζει ο κ. Δημήτρης Λάλας, μηχανικός περιβάλλοντος, σύμβουλος στο υπουργείο Περιβάλλοντος για την κλιματική αλλαγή. Υπό κανονικές συνθήκες, τα μελτέμια του Αιγαίου δημιουργούνται από το «ζέσταμα» της Τουρκίας και τη διαφορά θερμοκρασίας μεταξύ της θερμότερης Μεσογείου και των ψυχρότερων ρευμάτων αέρα που φτάνουν στην περιοχή από τον Ατλαντικό.

Οπως επίσης αναφέρει ο κ. Λάλας, η σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας της θάλασσας, η γενικότερη άνοδος της θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας και οι υψηλές τιμές οξειδωτικών ρύπων έχουν συμβάλει φέτος στην κλιματολογική αστάθεια.

Πρωτοφανής η ζέστη
Οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν στη Δυτική, την Κεντρική Ευρώπη και τη Ρωσία δεν μπορούν παρά να χαρακτηριστούν ακραίες, παρατηρεί στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Φυσικής της Ατμόσφαιρας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής Οζοντος κ. Χρήστος Ζερεφός. Ωστόσο, η χρήση του όρου «μουσώνας» από επιστήμονες για την περιγραφή του φαινομένου στην Ευρώπη είναι αυθαίρετη, πιστεύει.

«Οι μουσώνες είναι ένα σύστημα που εντοπίζεται κάθε χρόνο στην περιοχή της Ινδίας, του Πακιστάν και των Φιλιππίνων και η επίδρασή τους μπορεί να επεκταθεί μέχρι το Ιράκ και τη Νότια Κίνα, αλλά όχι την Ευρώπη», εξηγεί. «Στην Ευρώπη δεν βλέπουμε ένα φαινόμενο που επαναλαμβάνεται. Αντιθέτως, πρόκειται για κάτι ακραίο. Ισως από τα πιο ακραία καιρικά φαινόμενα που έχουμε δει στον πλανήτη τις τελευταίες δεκαετίες». Ειδικά στη Μόσχα, συνθήκες σαν και αυτές έχουν να καταγραφούν εδώ και 150 χρόνια, καταλήγει ο κ. Ζερεφός.

Ο αντικυκλώνας που «τρέλανε» τον υδράργυρο

ΣΤΗ ΡΩΣΙΑ παρατηρούμε τις τελευταίες εβδομάδες την εμφάνιση ενός συστήματος αντικυκλώνα, λέει ο κ. Μιχάλης Πετράκης, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. «Πρόκειται για ένα καιρικό φαινόμενο που συνοδεύεται από υψηλές θερμοκρασίες και καλό καιρό, παραμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα σε μια συγκεκριμένη περιοχή και εγκλωβίζει τις θερμές μάζες αέρα, εμποδίζοντάς τις να μεταφερθούν και να ελαφρύνουν το κλίμα». Το πρόσφατο κύμα ζέστης στη Ρωσία θυμίζει τον καύσωνα του 2003, με τη διαφορά ότι η αύξηση της θερμοκρασίας στη Ρωσία ήταν εμφανώς υψηλότερη για τα δεδομένα της περιοχής, παρατηρεί στα «ΝΕΑ» ο κ. Ευάγγελος Γερασόπουλος, ερευνητής στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. «Η θερμοκρασία κατά τον φονικό καύσωνα του 2003 στην Ευρώπη αυξήθηκε 5 με 6 βαθμούς από τον κλιματικό μέσο όρο, ενώ η φετινή απόκλιση στη Ρωσία άγγιξε τους 8 με 9 βαθμούς», εξηγεί.

«Πρόκειται για μια κλιματολογική ανωμαλία», συμφωνεί και ο κ. Ζερεφός εξηγώντας ότι αυτό που είναι καινοφανές στην περίπτωση της Ρωσίας είναι η τεράστια αύξηση της θερμοκρασίας σε συνδυασμό με ένα εξαιρετικά τοξικό νέφος μονοξειδίου του άνθρακα, διοξειδίου του αζώτου, όζοντος και άλλων αιωρούμενων σωματιδίων προερχόμενων από τις πρόσφατες πυρκαγιές.

πηγή: Τα Νέα