*Τεσσερισήμισι μέρες συνεχής χιονόπτωση. Δεν είναι κάτι συνηθισμένο ούτε για τη Μόσχα πια. Μια αλλιώτικη, άγρια ομορφιά. Το χιόνι να συσσωρεύεται έξω απ' το παράθυρό σου. Κι εσύ απ' το περβάζι να πίνεις νυσταγμένος ζεστό καφέ ή τσάι, με το περίφημο «μπαλζάμ της Ρίγας». Από το 1752 γράφει το μπουκάλι, που μου θύμισε κάτι τεράστιες ουρές των κατοίκων για να το αποκτήσουν, τα παλιά σοβιετικά χρόνια. Και το πιο ευχάριστο απ' όλα: να θάβονται τ' αυτοκίνητα κι οι οδηγοί να το σκέφτονται πολύ καλά πριν ξεμυτίσουν στους σχετικά άδειους δρόμους.
Μια μικρή ανεπαίσθητη εκδίκηση της φύσης και η μοναδική λύση στο απίστευτο κυκλοφοριακό πρόβλημα. Κοιτάς το θερμόμετρο, χαίρεσαι που δεν έπεσε κάτω από το -15, άρα το κρύο είναι ανεκτό. Ο ήλιος σε προσκαλεί κι οι ντόπιοι είναι φανερό ότι το γλεντάνε περισσότερο κι από εμάς, τους μεταλλαγμένους. Μοναδική ευκαιρία για σκι μέσα ή λίγο έξω απ' την πόλη, για περπάτημα, έστω κι αν κάθε βήμα θέλει προσπάθεια, και για ψάρεμα, αν διαθέτεις εκείνα τα τεράστια χειροτρύπανα για ν' ανοίξεις την τρύπα σου στον πάγο και να περιμένεις υπομονετικά. Το γλεντάς μέχρι που να φτάσουν στ' αυτιά σου οι ειδήσεις. Τόσες δεκάδες νεκροί από παγωνιά μέσα σε μία νύχτα, εκρήξεις σταθμών ηλεκτρικού και σωλήνων από το κρύο -55 στο Ιρκούτσκ της Σιβηρίας, άνθρωποι στο σκοτάδι ή στο δρόμο, ατυχήματα, ακρωτηριασμοί, έξι χιλιάδες οχήματα του Δήμου αγωνίζονται να παραμερίσουν το χιόνι από τους δρόμους και μετά να το μαζέψουν, να το φορτώσουν και να το ξεφορτώσουν, φαντάσου πόσα καυσαέρια για ένα σισύφειο τίποτα, που αύριο - μεθαύριο θα λιώσει μόνο του.
*Σαν να μην έφτανε το χιόνι κι οι παγωμένοι κυκλώνες του, ενέσκηψε κι ο Ντέιβιντ Ντιουκ, ιδρυτής της αμερικανικής Κου Κλουξ Κλαν και τώρα επικεφαλής κάποιας πιο κυριλέ ρατσιστικής οργάνωσης. Λέει ότι σκέφτεται να μεταφέρει τις περισσότερες δραστηριότητές του εδώ για να συνεχίσει τον πόλεμο εναντίον «εγχρώμων και Εβραίων», γιατί «η Ρωσία μπορεί να γίνει το κλειδί για τη σωτηρία της λευκής φυλής».
Πριν από μερικά χρόνια ο Ρον Χόμπαρντ, ο ιδρυτής των λεγόμενων «σαϊεντολόγων», είχε πληρώσει μερικά δολάρια για να αλλάξει ράφια και καρεκλάκια κι είχε «υιοθετήσει» τη βιβλιοθήκη της Σχολής Δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ. Χρειάστηκαν μερικά χρόνια ώσπου οι κατά κανόνα ανυποψίαστοι Ρώσοι να καταλάβουν τι πράγμα είναι όλοι αυτοί οι «δωρεάν σωτήρες» και πόσα πρέπει να ακούμπησαν στους κατάλληλους «υπευθύνους».
Το περίεργο είναι ότι ο κυρ Ντιουκ δεν συνομιλεί μόνο με τύπους, όπως ο καραγκιοζοεθνικιστής Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκι, αλλά και με στελέχη του «πατριωτικού μετώπου» κομμουνιστών, μοναρχικών και βάλε. «Σκότωσαν το νέγρο» ήταν ένα τραγουδάκι που ακουγόταν συχνά πέρυσι κι όταν γκρινιάζω με το «μεγαλορώσικο ρατσισμό» ο Σάσα με ρωτάει: «Μήπως έχεις εβραϊκό αίμα;»
*Κατά βάθος πάντως δεν ανησυχώ. Γιατί όπως σώθηκε κι ελευθερώθηκε απ' το κακό η Ρωσία κι η κεντροανατολική Ευρώπη, έτσι θα σωθούν αργά ή γρήγορα και οι τρεις μουσουλμανικές εθνότητες στο ρωσικό Βόρειο Καύκασο, στις γλώσσες των οποίων θ' αρχίσει να μεταδίδει το πρόγραμμά του ο ραδιοφωνικός σταθμός «Ελευθερία - Ελεύθερη Ευρώπη». Χαράς ευαγγέλια λοιπόν για Τσετσένους, Τσερκέζους και Αβάρους, αλλά εμένα τι μου μύρισε ξαφνικά σ' αυτήν την απόφαση του αμερικανικού Κογκρέσου, βασικού διαχειριστή της χρηματοδότησης του «ελεύθερου» σταθμού;
*Ελεύθεροι πλέον, ας δούμε και καμιά περιπετειώδη ταινία με ιστορικό περιεχόμενο. Αλλωστε η Ιστορία στα βιβλία μικρή σημασία έχει πλέον, όταν η συλλογική ιστορική συνείδηση διαμορφώνεται από τη βιομηχανία του θεάματος.
Οι επιζώντες, λοιπόν, της ναυτικής τραγωδίας του σοβιετικού πυρηνοκίνητου υποβρυχίου «Κ-19», που βυθίστηκε στην ακμή του ψυχρού πολέμου, χωρίς να εκραγεί, χάρη στην αυτοθυσία του πληρώματός του, δέχτηκαν με χαρά την πρόταση των παραγωγών να συνεργαστούν στην προετοιμασία της ομώνυμης ταινίας με πρωταγωνιστή τον Χάρισον Φορντ και τον Λίαμ Νίσον.
Θα ήλπιζαν φυσικά ότι θα βγάλουν και κάνα φραγκάκι, αλλά έπαθαν πραγματική ψυχρολουσία όταν είδαν το σενάριο να παρουσιάζει τους ίδιους και τους συντρόφους τους ως ένα τσούρμο άσχετους μεθύστακες, που έπαιζαν χαρτιά και κοιμούνταν συνέχεια. Σαν εκείνον, καλή ώρα, το γραφικό και αλκοολικό Ρώσο κοσμοναύτη στον «Αρμαγεδδώνα». Τώρα παλεύουν να διορθώσουν τα αδιόρθωτα ή τελοσπάντων να κάνουν γνωστή την άποψή τους για την τόσο συχνή στα μαγειρεία του Χόλιγουντ παραποίηση της Ιστορίας. Ξεχνιούνται ποτέ εκείνοι οι γελαστοί Αμερικανοί, που απελευθέρωσαν το... Αουσβιτς στο «Η ζωή είναι ωραία» του Ρ. Μπενίνι;