05.07.2015 10:14
Κρίσιμα διλήμματα θέτει η Μόσχα στην Αθήνα Θανάσης Αυγερινός

«Μας ρωτούν οι ξένοι δημοσιογράφοι αν θα βοηθήσουμε την Ελλάδα, αλλά μας ρωτάτε κι εσείς όταν γνωρίζετε ότι κανένα επίσημο σχετικό αίτημα δεν έχουμε δεχθεί και ουδεμία παρόμοια πρόταση συζητήσαμε, παρά μόνο εμμέσως, δηλαδή μέσω των υπό επεξεργασία ενεργειακών και επενδυτικών κοινών σχεδίων;».


Σχεδόν εκνευρισμένος ο υψηλόβαθμος Ρώσος συνομιλητής μας αντιστρέφει με ερωτηματικό τρόπο τα ερωτήματα των «Ε», αν υπάρχουν οποιεσδήποτε νέες συνεννοήσεις μεταξύ Αθήνας και Μόσχας, αν υπάρχει κάποιο άγνωστο μέχρι στιγμής παρασκήνιο, που θα μπορούσε να ενισχύσει τις ελληνικές θέσεις στην κρίσιμη περίοδο πριν και μετά το Δημοψήφισμα. Παρά τις προφανώς μεγάλες προσδοκίες από το Κρεμλίνο καμία ρωσική πηγή μέχρι στιγμής δεν έχει επιβεβαιώσει, αντιθέτως διαψεύδεται κατηγορηματικά ότι επίκειται ή έχει συζητηθεί κάποιο ενδεχόμενο απευθείας οικονομικής βοήθειας προς την Ελλάδα.
Έγκυρες ρωσικές πηγές μας εμπιστεύθηκαν την πληροφορία ότι η μόνη σχετική συζήτηση έγινε μόνο κατά την πρώτη επαφή των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας – Ρωσίας στις 11 του περασμένου Φεβρουαρίου. Ο Ν.Κοτζιάς είχε τότε ενδιαφερθεί να μάθει από το Ρώσο ομόλογό του αν υπάρχουν και ποια περιθώρια απευθείας δανειακής βοήθειας, για να λάβει την υπόσχεση από το Σεργκέι Λαβρόφ «να ρωτήσει και να μάθει». Όντως ο κ. Λαβρόφ την επομένη της συνάντησης στη Μόσχα απάντησε, έχοντας προφανώς συνομιλήσει προηγουμένως με τον πρόεδρο Πούτιν, ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να εξετάσει κάθε ελληνικό αίτημα για οικονομική βοήθεια «στο πλαίσιο του δυνατού» και προφανώς χωρίς μεγάλα περιθώρια παροχής «ζεστού χρήματος», που τόσο έχει ανάγκη η ελληνική οικονομία απλώς και μόνο για να υπο-λειτουργήσει.
Σύμφωνα με τους Ρώσους συνομιλητές μας Αθήνα και Μόσχα δεν επανήλθαν στο θέμα της απευθείας οικονομικής (δανειακής) βοήθειας, παρά μόνο όταν ως υπονοούμενο αρχικά και κατόπιν ως πληροφορία έγινε γνωστό ότι μετά τη συνάντηση Τσίπρα-Πούτιν στο Κρεμλίνο τον Απρίλιο και την απόφαση ένταξης της Ελλάδας στον Νότιο Ευρωπαϊκό Αγωγό, που σχεδιάζει η Μόσχα, η Ρωσία προτίθεται να καλύψει με δικά της χρήματα το κόστος της κατασκευής του έργου, περίπου 2 δισ. ευρώ, όταν φτάσει εκείνη η στιγμή, λογικά εντός της επόμενης διετίας.
Με έναν περίεργο τρόπο κωμικοτραγικών διαρροών το ποσό έφτασε κάποια στιγμή να εκτοξευθεί σε ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ ως και στα 5 δισ., που υποτίθεται η Ρωσία ήταν έτοιμη να μας δώσει, αναγκάζοντας τους Ρώσους οικονομολόγους και ειδικά το φιλελεύθερο τμήμα τους, που δεν «συμπαθεί» ιδιαιτέρως ούτε την Αριστερά, ούτε τον κρατικιστικό λόγο της, να μας διαψεύσουν επανειλημμένως με δηλώσεις τους, με τις οποίες εξηγούσαν ότι η Ρωσία δεν προτίθεται, δεν έχει λόγο, ούτε πρόκειται να πετάξει χρήματά της στον αέρα μόνο και μόνο γιατί τα έχουμε εμείς ανάγκη. Στην επίσημη γλώσσα του Κρεμλίνου οι ίδιες εξηγήσεις είχαν τη μορφή των «πρωτοβουλιών και προτάσεων», που δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του προέδρου Πούτιν, ότι αναμένει η Μόσχα από την ελληνική πλευρά, εάν προκύψει ενδεχόμενο να χρειαστεί να παρασχεθεί απευθείας δανειακή βοήθεια στην Αθήνα.
Θα μπορούσε να φανταστεί κανείς ότι οι κατηγορηματικές διαψεύσεις ενίοτε μπορεί και να κρύβουν παρασκηνιακές συνεννοήσεις μεταξύ Τσίπρα και Πούτιν, ενδεχομένως έκτακτου χαρακτήρα, οι οποίες επιμελώς αποκρύβονται και πάντως δεν έχουν υποπέσει στην αντίληψή μας. Με εξαίρεση ίσως την πληροφορία ότι Μαξίμου και Κρεμλίνο έχουν ορίσει «ειδικούς απεσταλμένους», οι οποίοι έχουν τη δικαιοδοσία μεταφοράς μηνυμάτων μεταξύ των δύο ηγετών χωρίς τη μεσολάβηση των διπλωματικών υπηρεσιών των δύο χωρών. Αν αληθεύει η πληροφορία και τα ονόματα, που έφθασαν στ' αυτιά μας, τότε μάλλον ενισχύεται η εκτίμηση ότι δεν ετοιμάζουμε κάτι σοβαρότερο ως χώρα και κυβέρνηση με τη Ρωσία, εκτός από παραδοσιακές «μπίζνες», τουρισμό και ενεργειακούς αγωγούς, που οπωσδήποτε ενδιαφέρουν σφοδρά τη ρωσική πλευρά και σύντομα, βέβαια, θα απασχολούν και ολόκληρη την Ευρώπη, όταν δηλαδή η Μόσχα διακόψει τη ροή φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας από το 2019. Κι αυτό γιατί τα ονόματα, ειδικών απεσταλμένων, συμβούλων και παρατρεχάμενων, έχουν τη δική τους ιστορία στο μικρό κόσμο των ελληνορωσικών θεμάτων και από μόνα τους αναδεικνύουν τη βαρύτητα ή όχι των σχέσεων, που επιδιώκουμε να διαμορφώσουμε…

Οι Ρώσοι συνομιλητές μας, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι έως απλοί δημοσιογράφοι και αναλυτές, ο ένας μετά τον άλλον επιστρέφουν στο θέμα της ενδεχόμενης εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Για τους Ρώσους δεν υπάρχει ουδεμία περίπτωση αξιοπρεπούς και έντιμης για την Ελλάδα επίλυσης του «ελληνικού προβλήματος» εντός ευρώ, ασχέτως εάν οι επίσημες δημόσιες δηλώσεις μιλούν για «ανάγκη συμβιβασμού» και «μόνη λύση» τη συνεννόηση με τους πιστωτές. Ορισμένη ψυχρολουσία για την ελληνική πλευρά ήταν και το γεγονός ότι στο Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, όπου συναντήθηκε για δεύτερη φορά σε δύο μήνες ο πρωθυπουργός με τον Β.Πούτιν, μας απηύθυνε την έκκληση «να τα βρούμε» με τους πιστωτές μας ο Σεργκεί Στορσάκ, αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών και εκπρόσωπος της Ρωσίας στην Αναπτυξιακή Τράπεζα των BRICS, ο ίδιος άνθρωπος, που μερικές ημέρες νωρίτερα μας είχε καλέσει να ενταχθούμε στα επενδυτικά προγράμματα της Τράπεζας, παρασέρνοντας ως και τον ίδιο τον πρωθυπουργό να συνομιλήσει μαζί του τηλεφωνικά. Τί ωφελεί, που ένας πρωθυπουργός αποκαλύπτει την «αγωνία» μας για ρευστό, συνομιλώντας με έναν υφυπουργό ξένης χώρας, έστω και της πλέον φιλικής, ποιος συμβούλευσε ή δεν απέτρεψε κάτι τέτοιο;
«Δεν θα έπρεπε ήδη να μας έχετε παραγγείλει να εκτυπώσουμε τις δραχμές σας και να προχωρήσουμε σε στρατηγική συμφωνία συνεργασίας;», λένε και ξαναλένε κάποιοι από τους Ρώσους συνομιλητές μας, οι οποίοι σε κάθε περίπτωση εύχονται το καλύτερο για την Ελλάδα, κατανοώντας ότι όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα του Δημοψηφίσματος επέρχεται περίοδος σκληρών δοκιμασιών για την πολιτική ηγεσία της χώρας μας. Πολύ μεγαλύτερων ίσως από εκείνες, που αντιμετώπισε ενδεχομένως σε προσωπικό επίπεδο ο Κώστας Καραμανλής, έχοντας επιλέξει (απροετοίμαστος;) την σύσφιγξη των σχέσεων με τη νέα Ρωσία του Βλαντίμιρ Πούτιν.
«Θα μπορούσαμε να εκπλαγούμε για το μένος, με το οποίο σας αντιμετωπίζουν οι κυρίαρχοι στην ΕΕ και ειδικά οι Γερμανοί, αν δεν είχαν προηγηθεί όσα έχουμε ζήσει ως τώρα στην Ουκρανία», είναι μία από τις επωδούς Ρώσων πολιτικών, που εκφράζουν την αλληλεγγύη τους στην ελληνική κυβέρνηση, δηλώνουν θαυμαστές του Α.Τσίπρα, αλλά δείχνουν πιο βέβαιοι κι απ' τον ίδιο για το ποιο δρόμο θα έπρεπε να τραβήξει η Ελλάδα «για να αποκτήσει την ανεξαρτησία της και να αναστήσει από το μηδέν την κατεστραμμένη οικονομία της».
«Θα μπορούσατε για παράδειγμα να 'παγώσετε' για έναν-δυο καλοκαιρινούς μήνες τη συμμετοχή σας στη Συνθήκη Σένγκεν και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έτσι θα τριπλασιάσετε τη ροή από τη Ρωσία και τρίτες χώρες, επομένως και την εισροή ζεστού χρήματος, που χρειάζεστε άμεσα», μου λένε ξανά και ξανά Ρώσοι συνομιλητές μας, όμως φαίνεται πως ούτε αυτό δεν θα μπορούσαμε να τολμήσουμε στο άμεσο μέλλον. Όπως άλλωστε δεν τολμήσαμε πρακτικά να ψηφίσουμε ούτε μία φορά κατά των αντιρωσικών κυρώσεων στα όργανα της ΕΕ, όσο κι αν τις καταδικάσαμε προφορικά ή τις καθυστερήσαμε σε μια-δυο περιπτώσεις. 
Όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να αποδειχθούν πολύ δευτερεύοντα, αν αναγκαστούμε τελειωτικά ως χώρα να περάσουμε σ' ένα σχέδιο Β, όπου κάθε πόρος από οπουδήποτε κι αν προέρχεται θα είναι εθνική προσφορά στην ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας, που τόσο πίστεψαν κάποιοι ότι θα έρθει. Ως τότε καλή διαπραγμάτευση με τους αιμοδιψείς δανειστές και καλό βόλι στο Δημοψήφισμα.

 

avgerinos@ellada-russia.gr

Δημοσιεύτηκε στο περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ

Λέξεις Κλειδιά: Πούτιν,Κοτζιάς,Λαβρόφ,Κρεμλίνο,δημοψήφισμα,Πεσκόφ